Reis om het werk in 80 dagen. Een persoonlijk intermezzo

 

Twee maanden geleden vertrok ik bij Marant. Met goede moed ging ik een nieuw avontuur aan, op zoek naar werk. Het werd een reis met onverwachte ontmoetingen en nieuwe plekken. Met ups en downs. Altijd met mezelf, heel leerzaam en soms eenzaam.

Net als Phileas Fogg ben ik op reis, niet om de wereld maar om het werk. In 80 dagen naar een nieuwe bestemming.

Voorbereid op reis

Hoe zal dat zijn, een leven zonder Marant? In mijn verbeelding zag ik een walhalla: sporten, yoga, slapen, tekenen, netwerken, bloggen, vloggen, eigen bedrijfje runnen, website maken, Slingerdagen, webwinkel voor 3d design geprinte families beginnen, en nog veel meer. Ondertussen was ik met solliciteren begonnen. Bij één vacature zat ik goed in de race en …het klikte. Dat was spannend. In mijn gedachten zat ik al helemaal daar. En toen kwam het bericht: ‘Je bent het niet geworden’. Balen. Ik reisde nog een laatste keer af voor een feedbackgesprek met de voorzitter van de sollicitatiecommissie. Ze had gelijk. Mijn cv moest korter, mijn brief aantrekkelijker en mijn gesprek concreter. Dat was even slikken. Ze zette me wel aan het denken. Het moet echt anders. Kort daarop kreeg mijn cv een makeover en was ik klaar voor de volgende sollicitatie. Ik was gemotiveerder dan ooit om werk te zoeken en een poosje met UWV op te trekken. Mijn werkloze tijd zou de beste tijd van mijn leven worden! Met niet alleen hoogtepunten, maar ook knoop- en dieptepunten. Met levensvragen zoals: Hoe breng ik balans in alles wat ik wil en kan? Aan wie en hoe ga ik vertellen dat ik werk zoek? Ga ik mijn collega’s missen en zo ja, hoe vang ik dat op? Stel dat ik moet kiezen, waar doe ik dan goed aan? Maar eerst, wat moet ik tenminste regelen voor vertrek? Dat is mijn eigen onderneming. Dan kan ik in ieder geval met een paar leuke opdrachten aan de slag. Drie weken voor vertrek werd TeamKracht geboren. Ik heb haar meegenomen op reis.

De eerste 40 dagen

Het duizelt als ik probeer terug te denken aan de eerste 40 dagen. Zoveel gedaan. Gestoeid met opdrachten van het UWV, nieuwe accounts en abonnementen. Geknutseld aan de website van TeamKracht. Een nieuwe wereld ingestapt van het ZelfRegieCentrum, mensen met een beperking. Mijzelf verwend met een gave training over leiderschap. Met weemoed afscheid genomen van Marant. Afgereisd naar Emmen voor de start van de cursus Dieper Leren Innoveren. Een dag meegelopen op een school. De tijd genomen om naar de fysio te gaan en oefeningen te doen voor mijn knie. Mijn cv omgetoverd tot een curriculum future op 1 A4. Daarnaast ook online actief, inclusief de revival van het bloggen. Op mijn reis voel ik mij verbonden met andere werkzoekenden. Net zoals zij, vraag ik nu ook of ik in een netwerkgesprek de naam van mijn gesprekspartner mag doorgeven aan het UWV.
Ik gedij met ritme en regelmaat in de week. Werken door de weeks, en vrij in het weekend.  Elke week 3x yoga, 1x volleybal, lekker eten, vroeg naar bed, soms een beetje uitslapen, regelmatig een ommetje en feestjes bij uitzondering. Alles met aandacht. Ik raak gehecht aan mijn thuiswerkplek met verse capuchino en mijn schildersezel als flappenbord. Ik geniet van een afspraak buiten de deur, altijd interessant. Werken als zelfstandig ondernemer is zo gek nog niet! Na 8 uur geen computerwerk of social media meer. De drang om door te werken, dingen voor elkaar te boksen, is nog steeds groot. Vaak zo groot dat pauze er bij inschiet. Ik weet dat dat niet goed voor me is, maar soms heb ik er helemaal lak aan,  en ga ik door totdat ik knallende koppijn heb. Ontstressen kost tijd. Meer dan ik dacht. Geduld!
Het leven vliegt aan mij voorbij. Zoveel gedaan. Terugzoeken kan niet meer. Bij de omschakeling naar een ander account is mijn agenda verloren gegaan. Had ik maar een dagboek bijgehouden, dan waren mijn voetstappen op mijn reis niet verloren gegaan. Ik stel mezelf gerust. De herinneringen zitten ergens in mijn hersenen. Het is niet erg om te vergeten. De herinneringen die mij helpen in de toekomst, zullen echt wel weer bovendrijven.

Op naar de tweede helft!

Van een puzzel naar een parel van een les

“Ja, dat wil ik ook!” roepen de kinderen als ze het voorbeeld van de onderwijsassistent en een leerling zien. De kinderen zitten samen met de juf in een kring. Ze popelen om aan de beurt te komen. Het eerste tweetal mag beginnen. Ze rennen van enthousiasme. Als de muziek stopt, staan ze stil. Ze begroeten elkaar en geven elkaar een hand. De juf geeft met een stralende lach een opsteker. “Bijna goed”, zegt ze waarop ze de kinderen aanmoedigt elkaar daarbij nog aan te kijken. Er volgt een snelle blikwisseling en een smile op het gezicht van de kinderen. De leerkracht kijkt het tweetal met een tevreden blik aan en steekt haar duim op. Goed gedaan! We volgen een les van De Vreedzame School. De juf leert de kinderen hoe je elkaar begroet, als opstap voor het leren oplossen van conflicten. De manier waarop deze leerkracht de les geeft, raakt ons. De toewijding en precisie van deze leerkracht zie je terug in het leerplezier van de kinderen. Dit was een parel van een les. Zo’n parel tover je niet zomaar tevoorschijn. Hier schuilt vast een puzzel achter.

Lesgeven is puzzelen

Op het eerste gezicht lijkt het lesgeven bij deze leerkracht als vanzelf te gaan. Maar het tegendeel is waar. Achter deze les schuilt een lange, intensieve periode van leren. Een periode waarin de leerkracht regelmatig op haar lessen reflecteert en op basis daarvan haar lessen verbetert. De cyclus van Korthagen doemt in mij op. Ik vraag me af: Hoe vaak heeft deze leerkracht deze leercyclus al doorlopen? Wat zijn de belangrijkste dingen die zij geleerd heeft in haar lessen? Welke rol hebben haar collega’s gehad hierbij? Hoe meer ik mij verdiep in deze leerkracht: Miriam, hoe meer bewondering ik voor haar krijg. Haar verhaal, haar puzzel maakt haar les pas echt interessant!

Het verhaal van Miriam

Miriam is dit schooljaar gestart op een SBO-school. Ze moest dus in korte tijd de kinderen en de school leren kennen. Daarnaast was De Vreedzame School ook nieuw voor haar.  Miriam heeft zich er helemaal in verdiept en keer op keer geprobeerd de lessen te geven volgens de bedoelingen van de makers. Daarbij moest ze goed afstemmen op de jonge kinderen in haar groep, die allemaal speciaal zijn en extra ondersteuning nodig hebben. Je ziet nu al, 8 weken verder, dat Miriam de kinderen met haar spannende opening nieuwsgierig en alert maakt. Instructies bouwt ze stap voor stap op door voordoen, samendoen en nadoen. Wanneer de kinderen denken dat ze het kunnen, durven ze het ook te proberen. Op deze manier ervaren de kinderen succes en bouwen ze vertrouwen op om nieuwe dingen te leren. Voor het aanleren van routines zoals ‘een kring maken van jongen/meisje/jongen/meisje’, neemt ze de tijd. Ze roept een voor een de kleuters bij zich in de kring door zijn/haar naam te noemen en de naam te noemen van de kleuter waar hij/zij naast komt zitten. Miriam vindt zelf dat ze wel heel veel structuur geeft, maar ziet ook dat de kinderen het nodig hebben. Het doet haar goed te horen dat de kinderen in de volgende groep (3/4) meer zelfstandigheid krijgen in het maken van een kring. Deze leerkracht roept twee of meer kinderen tegelijk op. De kinderen mogen zelf hun plek kiezen, mits de kring voldoet aan het criterium: jongen/meisje/jongen/meisje.

Miriam kan nu een veilig klimaat bieden aan de jongsten van de school. Haar doel is dat De Vreedzame School meer in haar ‘genen’ komt. Dat ze de uitgangspunten en de geleerde kennis en vaardigheden toepast gedurende de hele dag. Ik weet zeker dat zij daarin gaat slagen. Sterker nog, met haar les is ze een inspiratiebron voor de rest van haar team.

 

Benieuwd naar De Vreedzame School?

De Vreedzame School is een programma voor het leren van sociale competenties en democratisch burgerschap voor (speciale) basisscholen. En eigenlijk is het meer dan dat. Met dit programma kun je werken aan een school als leer- en leefgemeenschap, waarin kinderen en volwassenen gehoord en gezien worden en conflicten worden opgelost via win-win. Een gemeenschap waarin ieder verantwoordelijkheid neemt voor zichzelf en anderen, waarin samen beslissingen worden genomen en mensen openstaan voor verschillen. Voor de meeste scholen is de uitdaging: hoe komen we tot zo’n gemeenschap waarin respect en verantwoordelijkheid centraal staan? Of, hoe kunnen we de uitgangspunten van De Vreedzame School in ons dagelijks handelen integreren? Dit vraagt jarenlange training, samenwerking en focus.

Kinderen krijgen elk jaar 40 Vreedzame Schoollessen voor de kinderen van groep 1 t/m 8 zijn gericht op de volgende thema’s.

1.  We horen bij elkaar – groepsvorming (10 lessen)
2. We lossen conflicten zelf op – conflicthantering (6 lessen)
3. We hebben oor voor elkaar – communicatie (6 lessen)
4. We hebben hart voor elkaar – gevoelens (6 lessen)
5. We dragen allemaal een steentje bij – verantwoordelijkheid (4 lessen)
6. We zijn allemaal anders – diversiteit (6 lessen)

 

Leiderschap in het moment

 

Er zijn van die momenten op een dag dat jij er echt toe doet. Dat je met jouw aanwezigheid de sfeer kan maken of breken. Dat je op het juiste moment de juiste woorden vindt om je collega’s te motiveren tot betere prestaties. Dit zijn de momenten waarop anderen jouw nodig hebben. Om jouw visie te horen of tot actie te komen. In zo’n situatie wil je optimaal functioneren. Hoe bereid je je hierop voor? Wat maakt jouw leiderschapsmoment tot een onvergetelijke actie die anderen tot nadenken en doen aanzet? In mijn vorige blog heb ik jullie verteld over de inspirerende 3-daagse van Robert Dilts over bewust leiderschap. Zijn gedachtegoed breng ik samen in dat ene leiderschapsmoment, wanneer het erop aan komt het goede te doen.

Een voorbeeld 

Reuring in het primair onderwijs. Ondanks de eerdere staking, blijven leraren meer geld eisen voor salarisverhoging en werkdrukverlaging.  Op 7 november gaat de kersverse minister Arie Slob in gesprek met een delegatie van het PO-Front. De leraren dreigen met nieuwe stakingen wanneer niet aan hun eisen wordt voldaan. Ze blijven druk uitoefenen totdat het probleem tot de politiek is doorgedrongen en wordt aangepakt. Hoe zal minister Slob zich opstellen?

Voor een nieuwe minister zijn de eerste werkdagen in de nieuwe positie een aaneenschakeling van belangrijke leiderschapsmomenten. Wat ga je wel en wat je ga niet zeggen? Welke mensen moet je in ieder geval spreken? Het is interessant om de minister te volgen in deze periode. Zo is in het AD te lezen dat Arie Slob de afgelopen dagen 3 basisschoolleraren van PO in Actie heeft gesproken. Daarin heeft hij aangegeven dat hij geen geld kan uitgeven dat hij niet heeft. Logisch, een dooddoener. Vervolgens geeft hij aan wat hij leraren wél kan bieden. Hierin klinkt zijn visie door: “Normaal gesproken spreek ik met de werkgevers en de onderwijsbonden. Maar ik wil PO in Actie óók een plek aan tafel geven. Dan kunnen ze vanuit de klaslokalen meedenken over de besteding van het geld. Extra geld is ingeboekt in de begroting. Maar als ik niet met concrete plannen kom, krijg ik ook het geld niet van de minister van Financiën. Ik wil het liefst door de docenten zelf gedragen plannen. Laten we geen tijd vermorsen en samen aan het werk gaan. Ik wil daar deze maand al mee aan de slag gaan.”

Jouw leiderschapsmoment

Leiderschapsmomenten zijn de momenten waarop het erop aan komt. Een beslissend moment, een keerpunt of mijlpaal. Momenten waarop ‘de mensen jou in de ogen laten kijken en jouw lichaamstaal laat lezen’, zoals Robert Dilts dat zegt en praktiseert. Voor mij was dat bijvoorbeeld het afscheid bij Marant. Daar wilde ik een mooi moment van maken. En eerlijk gezegd moest ik wel wat moed verzamelen om daar te staan, een woordje te doen en bedankjes ten volle te ontvangen.  Wanneer heb jij zo’n moment? Misschien zijn er wel bekende, herhalende leiderschapsmomenten die je in de toekomst kunt verwachten. Het kan een periode zijn, maar ook een kort moment van enkele seconden.  Door je bewust te zijn van deze belangrijke momenten die komen gaan, kun je hierop anticiperen en je mentaal voorbereiden zodat het moment echt effect gaat sorteren. De voorbereiding begint met het besef dat jouw leiderschapsmoment waardevol is.

Waardevol aanwezig

Om je te realiseren dat jouw leiderschapsmoment de moeite waard is, is het goed te realiseren dat we in verbinding staan met elkaar en de wereld.

Eigen werkelijkheid

Ieder heeft een eigen werkelijkheid, geconstrueerd door filters. Denk aan de toestand waarin je je begeeft. Soms ben je moe en kost alles je moeite. De ene keer ben je emotioneel en gauw geraakt. De andere keer ben je fit en zie je kansen. Ook je gedachten kunnen je in de weg zitten of juist helpen. Als je denkt dat lesgeven aan 30 verschillende kinderen niet mogelijk is, dan probeer je niets uit. Als je denkt dat dat wel mogelijk is, varieer je continu in aanpak om te onderzoeken hoe je nog beter kan inspelen op de behoeften van 30 verschillende kinderen.

Stemming

Jouw stemming bepaalt jouw gedrag. Zonder dat je het zelf door hebt, creëer je stemming zelf. De stemming waarmee je kan excelleren, noemt Robert Dilts de COACH state. De kunst is om bij jezelf te herkennen in welke stemming je zit. Je kunt dan van een gestreste, niet vermogende stemmingen omschakelen naar een vermogende stemming. Dit kun je doen om bij elke letter van COACH contact te maken met je eigen lichaam en de ruimte waarin je je begeeft.

COACH staat voor:
Centered: centreren (het nu ervaren)
Open: open (het is zoals het is)
Attending with Awareness: aanwezig met bewustzijn
Connected: contact met jezelf, de ander en de omgeving
Holding: houvast (klaar voor verandering)

Mensen zijn holons

Als je beseft dat elk persoon een geheel (holon) is en uit cellen (geheel) bestaat en deel is van een groter geheel (de wereld), dan ga je je realiseren dat door alle mogelijke interacties je oneindig veel invloed hebt op anderen. Neem het voorbeeld van een kopje en bedenk hoeveel handen hier al aangezeten hebben. Tijdens het ontwerp, de productie en gebruik ervan. Zo gaat dat ook bij mensen. Wat je van je ouders hebt gezien, is verwerkt in jouw gedrag en dat geef je weer door aan je eigen kinderen en alle mensen om je heen. Hoe mooi is dat!

Als je dit alles beseft, word je je nog meer bewust van de waarde van jouw leiderschapsmoment.

De toekomst voor ogen

Als je van jouw leiderschapsmoment een krachtig ogenblik wilt maken is het belangrijk om jouw toekomstbeeld en visie voor je te zien en uit te spreken.

Bewuste leiders richten zich op het grotere geheel, de wereld, de mensheid. Denkend aan je eigen project, kun je de aandacht richten op het effect. Vragen die je je daarbij kunt stellen zijn:

  • Wat is de toekomst die ik wens?
  • Wat is de toekomst waar ik bij wil horen?
  • Welke voordelen levert mijn project op voor anderen: kinderen, ouders, teamleden, partners?
  • Wie zijn de sleutelfiguren in mijn project?
  • Wie zou positief en negatief geraakt kunnen worden met mijn project?

Stel je voor dat jouw leiderschapsmoment de presentatie van een plan is. Wat wil je met dit plan zeggen? Wat is je visie? In dit laatste zijn anderen juist in geïnteresseerd. Oefen van tevoren met het uitspreken van je visie en maak verbinding met jezelf, je eigen passie waarmee je in het project staat. Opdat je op het moment supreme, krachtig overkomt.

Als ik dit alles opschrijf, besef ik pas hoe belangrijk een goede voorbereiding van een optreden is. En hoezeer het de moeite waard is om daar tijd in te steken. Het brengt je dichter bij jezelf en wat jij kan betekenen voor de wereld. In onderstaand gedicht prachtig verwoord.

 

Being a Person

 

Be a person here. Stand by the river, invoke

the owls. Invoke winter, then spring.

Let any season that wants to come here make its own

call. After that sound goes away, wait.

 

A slow bubble rises through the earth

and begins to include sky, stars, all space,

even the outracing, expanding thought.

Come back and hear the little sound again.

 

Suddenly this dream that you are having matches

everyone’s dream, and the result is the world.

If a different call came there wouldn’t be any

world, or you, or the river, or the owls calling.

 

How you stand here is important. How you

listen for the next things to happen. How you breathe.

 

– William Stafford